İslam'da Çocuk Yetiştirmek

Esirgeyip bağışlayan Rahim ve Rahman ALLÂH’ın (c.c) ismiyle...

Âlemlerin Rabbi, her yeni doğan çocuğu İslami ölçütlerin yapısına uygun tarzda yaratılıp dünyaya getirir. Çocuğun ebe beyinleri yaşadığı toplumda, inandığı medeniyetin kültürel yaşamına göre nesillerini yetiştirmeye çalışır. Bu eğitimi alan her çocuk, yetişme tarzına göre bağlı bulunduğu medeniyetin tebaasını temsilen dinli veya dinsiz dünya görüşü her ne ise, bulunduğu çevresine davranışlarını sergileyip yaşayarak yansıtır. Bizim Müslüman toplumlarımız, inandığı İslam’ın temel ilkesi çerçevesini esas alarak mesuliyetinin bilincinde olur. Her aile, çocuklarını medeniyetimize uygun biçimde kendilerine, milletine, vatanına ve tüm dünya insanlığına her konuda en ideal örnek bir hayırlı evlatlar büyütüp, ALLÂH(c.c) ve Resulünün (A.s) razı olacağı geleceğimiz olan yarınlara güveneceğimiz kuşaklar geliştirmek onların aşina olduğu hayata ki beklentileridir.

*Ailede çocuğun önemi-

-“ALLÂH,(cc.) sizi bir tek nefisten yaratan ve kendisi ile huzur bulsun diye eşini de ondan var edendir. (Sizler eşinizle birleşmesi sonuncunda ondan çocuğa gebe kalır ve bir müddet onu üzerinde taşır. Gebeliği ağırlaşınca her ikisi de Rableri ALLÂH’a(cc.) “Eğer bize iyi ve sağlıklı bir çocuk verirsen, elbette sana şükredenlerden olacağız” diye dua ederler.  (Araf, 189.) 

-“ALLÂH(c.c) size kendi cinsinizden eş ve ondan nesiller türetti. Sizin ihtiyaçlarınızı karşılayacak helal ve güzel nimetlerle verdi. Onlar, hâlâ bizlere inanıyorlar da, ALLÂH’ın(c.c)  sağladığı imkânları bilmezden gelip inkâr mı ediyorlar? (Nahl,72.)

-“Gerçekten, biz senden önce de peygamberler(A.s) gönderdik. Onlara da eşler ve çocuklar verdik. ALLÂH’ın(c.c) izni olmadan, herhangi bir ayetten haber vermek hiçbir peygamberin haddi değildir. Her ecelin kendine özgü birde kaderi vardır.” (Rad, 38.)

-"ALLÂH(c.c) dilediğine kız, dilediğine erkek, dilediğine ikisini birden verir; dilediğini de kısır yapar." (Şûrâ,49.)

-Hayırlı evlat istemek:

-“Onlar ki Rabbimiz, bize eşlerimizden ve soyumuzdan, bizlere hayırla sevindirecek çocuklar nasip et. Onunla birlikte, bizleri de takvaca seçkin kullarından eyle.”diye dilek bekleyenlerdir. (Furkan,74.)

-“İşte o sırada, Zekeriya Rabbine yalvararak "Ya Rabbi, dedi, bana senin tarafından tertemiz, ihsanınla hayırlı nesiller ver. Muhakkak ki sen duamızı duyupta karşılık verecek olan ancak sensin” dedi. (Ali İmran,38.)

-“Rabbimiz, bizi sana teslim olanlardan eyle ve soyumuzdan sana teslim olan bir millet ver. Bize ibadet şuuru göster ve tövbemizi kabul et. Şüphesiz, sen tövbeleri kabul eden ve esirgeyensin.” (Bakara,128.)

-“Rabbim! Bana iyilerden olacak bir çocuk ver.” diye yalvardı. (Saffat,100.)

ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahü aleyhi Vesselam’ın bir hadis-i Şerifinde:

-“Çocuk bulunmayan bir evde bereket yoktur.” (Kenzü’l-İrfân; 338-844. ve Menavî’den)

*Çocukların ailede ki hakları-

a)Çocuğa hayat tanımak:

-“De ki: Rabbinizin size neleri haram kıldığını okuyayım: O'na hiçbir şeyi ortak koşmayın, ana babaya iyilik edin, durumunuzdan endişeye düşerek çocuklarınızı öldürmeyin, sizin de onların da rızkını biz veriyoruz. Kötülüklerin açığına da, gizlisine de yaklaşmayın. Haksız yere ALLÂH’ın(c.c) haram kıldığı bir cana kıymayın. Düşünesiniz diye ALLÂH(c.c) size bunları emretti. (Enam, 151.)

-“Bir de geçim korkusuyla çocuklarınızı öldürmeyin, onlara da, size de rızkı biz veririz. Şüphesiz ki onları öldürmek, çok büyük bir günah suçudur. (İsra,31.)

 -“Kimin kız çocuğu olup da, onu canlı, canlı gömmez, ona hakaret etmez ve erkek çocuğunu ona tercih etmezse ALLÂH -u Teâlâ o kimseye Cennet’ vaat eder.” (Seçme Hadisler; 165/49, Ebu Davud’dan)

-"Çocuklar, Müslüman olmayan kimselerin çocukları da olsa, onlar masum, günahsızdırlar, Dikkat edin; çocukları öldürmeyin! Her canlı suçsuz yaratılmıştır."(Müsnet ahmet ibni hanbel c.3 s. 435.)

b)Aile Planlaması:

1-İslam’da hastaların doğal yöntemlerle tedaviye teşvik olunmuş; kadın ve erkeğin kısır olmaları istisna sayılmaz.

2-Kocasından değil de, bir başkasından alınan spermayla eşinin yumurtasıyla döllemek yasak haramdır."

3-Kocasından alınan spermayı eşi kendi yumurtasıyla birleştirmesi uygundur."

4-Kocasının spermasını kullanarak 'Tüp bebek' yaparak hamile kalmasında sakınca yoktur."

5-Kocasının spermasıyla, başka birinin spermini karıştırıp dölleme yapılması haramdır; akrabalığın iletkeni olan kan bağı genetiğini bozmuş olur."

6-Kadının yumurtasını, kocasından başka bir erkeğin spermasıyla birleştirerek döllenmiş yumurtayı tekrar kadına aktarmak haramdır."

7-Sperme bankaları doğal yönden meşru olan İslami aile oluşumuna aykırıdır dolaysı ile haramdır."

8-Kadının yumurtasını erkeğin spermasıyla birleştirerek döllemiş yumurtayı (hangi sebep olursa olsun) belli bir süre hayvan rahmine aktarılarak daha sonra kadının rahmine yerleştirilmesi haramdır."

9- Doktorlar, benzeri gayri meşru 'illegal' farklı şekillerde ki yöntemler uygulaması şer'an uygun değildir!"

10- İllegal tekniklerle yapılan tohumlama sonucu hamilelikten doğan çocuk gayri meşru yönden meydana gelen üründür. Bu yasak ilişkiden doğan çocuk, her hangi bir erkek tarafın ismini temsilen alamaz! Kadın ancak, kendi soy tarafından birinin ismini vere bilir. Çünkü normalinden, gayri meşru bir ilişki sonucuyla olan bir çocuk statüsü ile aynıdır." (Dinayet, Aile Planlaması)

-“Çocuğu kim doğurdu ise ona aittir.” (Ebu Dâvud, Talak, 34.)

c)Kürtaj:

Hanefi mezhebine göre, Ana rahminde ki bir cenine 120. günden sonra Ruh verildiği döneme denk geldiği için, 120. gününü tamamlamış bir hamile kadının kürtaj olması haramdır; doğacak çocuğun ölümüne sebebiyet vermiş olur! 120. gününü yani, “henüz daha 4, cü ayını tamamlamamış bir ceninin alınmasında kadın ve eşinin diğer hayati sebeplerden dolayı mecbur kalınırsa bir mahsuru yoktur!” denilmiştir.

Fakat kürtaj konusu mesuliyet kapsayan kritik bir mesele olduğundan pek çok fıkhı âlim sıcak bakmamışlardır. (Dinayet, Aile Planlaması)

ç)Sağlıklı beslemek:

-“Ve anneler, eğer emzirme müddetini iki yıl’ı tamamlamak istiyorlarsa eğer, iki yıl çocuklarını emzire bilirler. Bu zaman içerisinde çocuk ve annesinin her türlü ihtiyaçları olan bakım ve eğitim vb. masrafını uygun biçimde temin etmek, çocuğun babasına düşer. Ve hiç kimse de, ‘nafakasına’ mali gücünün yetmeyeceği fazla masrafla üslenmeye zorlanamaz! Çocuğundan dolayı ne anneye, ne de babaya haksızlık edilmesin! Çocuğun babası öldüğü takdirde, mirasçı olanlara da aynen bu yükümlülükler geçerlidir. Eğer Anne ve Baba her ikisi de anne ile çocuğun birbirlerinden ayrılmasına veya çocuğun memeden ayrılmasına, karşılıklı gönül rızası ile anlaşarak karar verirlerse, bundan dolayı kendilerine bir vebal sorunu yoktur. Ve ALLÂH’a (c.c) karşı takva sahibi olun. ‘Bâsir’ olan ALLÂH, (c.c) sizin ne yapmaya çalıştığınızı ayan açık çok iyi görendir. (Bakara,233.)

-“Hanımına yedirdiğin yemek senin için bir sadakadır. Çocuğuna yedirdiğin yemek senin için bir sadakadır. Hizmetçine yedirdiğin yemek senin için bir sadakadır. Kendi nefsine yemek yedirmen de senin için bir sadakadır.” (Hadis: Ahmed İbni Hanbel ve Tirmizî’den)

d)Sevmek:

-ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahü Aleyhi Vesselam’ bazı Hadis-i Şerifinde buyururlar ki:

-“Evlat kokusu, Cennet kokusudur.” Kenzü’l-İrfân; 339/847.ve Menavî’den)

-“Çocuklarınız ağladığında onları dövmeyin; çünkü ilk dört aydaki ağlamaları ‘lâ ilâhe illallah’ zikridir, ikinci dört aydaki ağlamaları Peygamber’e (s.a.a) ‘salâvattır’, üçüncü dört aydaki ağlamaları ise anne ve baba hakkında duadır.” Vesâil’uş-Şia, 63. bab, s.1)

Enes bin Mâlik’in rivâyet ettiğine göre, Resülullah ile beraber bulunan bir adamın yanına oğlu geldi. Adam oğlunu öptü ve dizine oturttu.
Daha sonra kızı gelince, kızını önüne oturttu. Resülullah ‘ALLÂH’ın(c.c) en güzel selam ve dilekleri onun üzerine olsun’ Efendimiz: - “Diğerlerine de, aynı şekilde davranman gerekmez mi?” diye sordu. (Bezzâr’dan)

-Ebu Hureyre Radıyallahu anh anlatıyor:

 Bir gün Nebi aleyhi selam, Hazreti Ali’nin oğlu Hasan’ı öpmüştü, yanında Habîs’in oğlu Akra’ vardı. O:

- Benim on çocuğum var, hiç birini öpmedim dedi. Resülullah sallallahu aleyhi ve sellem (hayretle) onun yüzüne baktı ve dedi ki:

- Merhamet etmeyene merhamet olunmaz. (250 Hadis; 132/165. ve Buharî-Müslim)
-“Çocuklarınızı çok öpün; çünkü her öpücüğünüz için ALLÂH’ın(c.c) katında makamlar vardır.” (Bihar’ul Envar, c.23, s.113.)

-"Kız çocuklardan nefret etmeyiniz; onlar sempatik, cana yakındırlar." (Ahmed ve Tebarâni)

-“Kim ki, yalnız ALLÂH(c.c) rızası için bir yetimin başını okşarsa, kendisine elinin dokunduğu saçlar sayısınca mükâfat verilir.” 

Buyurmuş ve: “Kim ki, himayesi altında bulunan veya herhangi bir yetime ihsan ederse, onunla ben Cennette bunlar yan yanayız” diyerek parmakları arasından şahadet parmağı ile orta parmağını işaret ederek göstermiş.” (Seçme Hadisler; 243/75.)

e)Güzel isimle vasıflandırmak: 

 -“Çocuğun babası üzerindeki haklarından biri, güzel manaları ifa eden bir isim koyması ve güzel bir edep vermesidir.” (Beyhakî, Şuabu’l-îmân, VI, 401-402.)

- “Sizler, kıyametin mahşer günü Hakk’ın divanına hesap verilmeye çağrıldığınız da, babalarınızın ve kendi isminizle huzura çağrılacaksınız: -‘Filan oğlu filan veya filan kızı filan’ çağrılacaksınız, onun için çocuklarınıza, İslam dinince anlamı güzel olan isimler veriniz.” (Ramuz Hadis no: c,2, s,135 h,5.)

f) Oyunla eğlenmek:

-“Kimin çocuğu varsa, onunla şakalaşıp çocuklaşsın.” (İbn Mıhled, Ahbâru’s-Sığar, s. 135.)

-“Toprakta oynayan çocuğu toraktan ayırmayınız; toprak çocuğun ilkbaharıdır.” (Tıbbı Nebevi)

-“Kim ki, yalnız Allah rızası için bir yetimin başını meshe derse (okşarsa), kendisine elinin dokunduğu tüyler, saçlar sayısınca mükâfat verilir.” (Seçme Hadisler; 243/75.)

g)Sünnet ve Traş ettirmek:

-“Sünnet olmak, erkekler için, sünnettir. (Taberani)

Resülullah (a.s.) Efendimiz torunları Hasan ile Hüseyni doğumlarının yedinci gününde sünnet ettirmiştir. Ayrıca bu hususu Hâkim ve Beyhaki Hz. Aişe (R.a.) hadisinden isnatla nakletmişlerdir; Beyhakî aynı rivayeti Cabir (R.a.)'den yapmıştır. 

-“Üzerinizdeki temizlenmesi gereken yerlerde ki kılları Traş la temizle ve sünnet ol." buyururdu (Kenzul-Ummâl, I, 263).

-"Dört şey var ki, bunlar peygamberlerin sünnetlerindendir. Sünnet olmak, güzel koku sürünmek, misvak kullanmak ve evlenmektir." (Tirmizî, Ahmed b. Hanbel, Müsned)

-“Sünnetsiz adam, 80 yaşında da olsa, Müslüman olunca yine sünnet edilir.” (Beyhek)

ğ)Kılık Kıyafet: 

-“Çocuğunuzun saçını Tıraş ederken, başka milletlere benzeyen tiple Tıraş yapmayın,

Saçının bir kısmını kesip diğer tarafını uzunca salkım saçak bıraktırmayın.” (Sahabeden İbni Ömer Ra, den Müslim, no: 2120.)

 Sahabeden Amir İbni Şuayb (ra) anlatıyor, ALLÂH’ın(c.c)  Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem,

-“Kılık, kıyafette, hayâsız ve toplumdaki usulsüz davranış şekliniz, Yahudi’ye ve ne de ‘Nasrani’ Hıristiyanlara benzemesin, hayâsız yaşamıyla
bizden başkasına benzeyenler Müslüman olarak bizden değildir!” (Ramuz el Hadis no: c/4.s./366.h/3.)

-“Çocukların kılık kıyafetinde de, çocuğun mahrem yerlerinin açık saçık olmamasına dikkat edin, çocuklarında mahrem yerlerini cinsel yerlerini örtün, çocukları da doğru şekilde giydirin,

Çocukları da açık saçık giydirmeyin; zira çocuğun cinsel yerleri, büyüklerin mahrem yerleri gibidir. Çünkü ALLÂH Azze ve Celle, Mahrem yerlerini açana, belirginleştirene Rahmet Nazarı ile bakmaz!”  (Sahabeden Muhammed İbni İlyas R.a- Ramuz-el Hadis no. c/4s/321 h/6.)

Yine sahabeden Behz Bin Hâkim (R.a) rivayetten bir başka şöyle anlatıyor: 

-“ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem, mahrem yerlerinizi, edep ve hayâ yerlerinizi, vücut hatlarınızı, beli olacak şekle getirip başkalarına göstermeyin; kadın erkeklere karşı, erkek, kadınlara karşı ve kendi aralarında, erkek, erkeklere karşı, kadın kadınlara karşı, küçük büyüğüne karşı, büyük küçüğüne karşı, örtülmesi gereken avret yerlerini örtük giyinsin. Çünkü tesettürlü giyinmek erkek ve kadında hayânın edebindendir.”

Sonra ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahu Aleyhi ve Selam’a bir kişi tek başına olursa da mı giyinik olması gerekli? Diye sorduk, ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem, cevaben,

-“Evet; kendisinden hayâ edilip utanılmaya en layık olan ‘her şeyin gizli ve açığın gören’ Zat, ALLÂH Azze ve Celaldir,” Dedi. Tirmizi, Hadis no.2769 ve2794.)

h)Temel eğitim:

Sevgili Hz. Peygamberimiz, (A.s) ALLÂH’ın(c.c) selam ve rahmeti onun üzerine olsun ki şöyle buyururlar:

-"İlim öğrenmek erkek ve kadına 'farz' şarttır." (Buhari)

-“ALLÂH’ın(c.c) rahmeti, çocuklarının iyi işler yapmasına yardımcı olan anne ve babanın üzerine olsun!”

“Bu nasıl gerçekleşebilir?” diye sorulduğunda ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahü aleyhi Vesselam’ın bir hadis-i Şerifinde buyurdu:

-“Çocuklarınızdan, yapabilecekleri bir işi bekleyin; güç yetiremeyecekleri şeyi onlardan istemeyin; onları günah işlemeye mecbur etmeyin; çocuğunuza yalan söylemeyin ve abes şeyler yapmayın!” (el-Kâfi, c.6, s.50.)

-“Bir kimse, karşısındaki çocukta olsa, dürüst olsun. “Gel sana şunu vereceğim” der vermez aldatırsa bu suçtur; bu davranışıyla çocuğuna yalancılığı öğretmesinler.” (Seçme Hadisler; 40/50. -Ahmed İbn-i Hanbel’den)

-“Ana ve Babanın çocuklara olan temel görevleri... Okul, meslek eğitimi, barışta, savaşta gerekli olan ‘Ata spor’ oyunlar ile eğlendirmesi ve temel ihtiyaçlarını helalinden temin etmektir." (Beyhâkî’den)

-“Çocuk yedi yaşına kadar emredici, yedi yaşından on dört yaşına kadar emre uyan, on dört yaşından sonraki yedi yılda da anne ve babasının istişare tarafı olmalıdır.”(Vesâil’uş-Şia, c.15, s.195)

-“Evladınıza ikram edin, nasıl ana, babanızın sizde hakkı varsa, evladınızın da sizde hakkı vardır.” (Taberan)

-“Çocuklarınıza ikramla bakımını ve eğitimlerini güzel yapın.” (İbn-i Mâce, Edeb, 3.ve Kütüb-i Sitte, cilt: 17, sayfa: 473, Hadis No: 7091.)

-“Bir Baba, evlâdına güzel terbiyeli eğitimle daha değerli bir hediye olarak miras bırakmamıştır.” (Tirmizî, Birr, 33/1952. veTabarânî’den)

 İlmin kapısı Hz. Ali Kerremeullahi Veçhe (R.a) ise:

-“Çocuklarınızı kendi çağınıza göre değil, onları kendi zamanlarına göre yetiştiriniz. Çocuklarınızla yedi yaşına kadar oynayınız, on beş yaşına kadar eğitiniz, on beşten sonra onlara da bir şeyler danışınız!” buyurarak çocuk eğitimin önemine vurgu yapmaktadır…

ı)Dini eğitimin önemi:

İnsanlığın yegâne rehberi Peygamber Efendimiz (As.) buyurdu ki:

-"Bütün çocuklar, Müslümanlığa elverişli olarak dünyaya gelir; fakat daha sonra bunları, Ana ve abaları Hıristiyan, Yahudi ve dinsiz yapar. Ashap-ı kiram tarafından:

- Ey ALLÂH’ın(c.c) Resulü (A.s)! Ya, birilerinin kendisine böyle bir duyuruda bulunulmadan ölen çocuk ne olacak? Denildi. Resülullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz:

- Herkesin, ALLÂH-u Teâlâ geçmiş ve geleceğini bizden daha iyi bilendir.” buyurdu. 40x40; 423/17. (Tuhfetü’l-Ahvezî, c: 6, s: 344)” (Taberânî ve Buhari’den)

-“Çocuklarınıza önce ‘Lâ ilâhe illallah’ cümlesini öğretiniz.” (İbn Mahled, s: 142; İbn Kayyim el-Cevziyye, s. 158.)

-“Kim Kur’an’ı okur, öğrenir ve onunla amel ederse, kıyamet günü, anne ve babasına nurdan bir taç giydirilir. Onun ziyası, güneş ışığı gibidir. Onun ana-babasına iki hulle (Cennetin özel takım elbisesi) giydirilir ki pek çok kimse onlara kıyaslanamaz. Onlar: -“Ne karşılığında bunlar bize giydirildi?” derler. -“Çocuğunuzun Kur’an hafızı olması sebebiyle” yanıt verilir.” (40x40; 187/24 (Et-Terğîb, cilt; 2, sayfa: 355.)

-“Çocuklarınızı, Kur’an okutmakla, Kur’anı anlamakla, ibadetlerini yapmakla, Resülullah’ın (A.s) soyundan gelenlerini sevmek gibi üç özellikte terbiye ediniz.” (Hz. Ali Ra.’den- Kenzü’l-İrfân; 192/441-Camiu’s-Sağîr’ 180.) 

-“Çocuklarınız, sağını solunu bilince namazlıklarını öğretin, yedi yaşına gelince onlara namaz kılmalarını söyleyin. On yaşlarına girdiklerinde kılmazlarsa, onları hafifçe cezalandırın ve yataklarını da ayırın.” (Ebu Davut, salât 26, 497. Çocuk ve Ahmed İbn Hanbel’in Müsnedi’nden)

-Resul-i Ekrem (s.a.a) bir gün şöyle buyurdu:
“Yazıklar olsun ahır zaman babalarına!”
Bunun üzerine ashap sordu:  -“Yoksa müşrik mi olacaklar?” Peygamberimiz (s.a.a) şöyle buyurdu:
-“Hayır, Müslüman kalacaklar; ama çocuklarına dini öğretmeyecek ve hatta çocukları dini öğrenmek istediklerinde onlara engel olacak ve onları dünyalık amaca sevk edeceklerdir. İşte ben böyle babalardan uzağım; onlar da benden uzaktırlar.” (Müstedrek’ül-Vesâil, c.2, s.625.)

-“Evladım! Evine girdiğin zaman evde bulunanlara selam ver. Bu hem sana, hem onlara bereket getirir.” (Tirmizi, İsti’zan, 10.)

i)Ahlaki edebi: 

-“Ey iman edenler! Emriniz altında ki ve sizden olup da henüz erginlik çağına ermemiş olan çocuklar, yatak odalarınıza girmek için şu üç vakitte izin istesinler: Sabah namazından önce, öğleyin üstünüzü çıkardığınız vakit ve yatsı namazından sonra. Bu üç vakit sizin için uygun olamayan mahrem vakitlerdir. Bunların dışında size de, onlara da bir sakınca yoktur; onlar yanınızda dolaşabilirler, birbirinizin yanında serbest olabilirsiniz. İşte ALLÂH,(c.c) size ayetleri böyle açıklamaktadır. ALLÂH,(c.c) uygun olanı bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir.” (Nur,58.)

-“Sizden olan çocuklarınız erginlik çağına girdiklerinde, kendilerinden öncekiler (büyükleri) izin istedikleri gibi, onlar da izin istesinler. İşte ALLÂH,(c.c) âyetlerini size böyle açıklar. ALLÂH,(c.c) her şeyi bilendir; hüküm ve hikmet sahibidir.” (Nur,59.)

ALLÂH’ın(c.c) Resulü, (As.) Hanımlarından ve Müminlerin Annesi Hz Aişe (Ra.) anlatıyor:

ALLÂH’ın(c.c) Resulü, (As.) kızı Fatma yanına girdiğinde, ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem, kızı için ayağa kalkar, elinden tutar ve onu öper ve kendi yerine otururdu.  ALLÂH’ın(c.c) Resulü (A.s) kızı Fatma’nın (Ra.) yanına girdiğinde, Fatma hemen ayağa kalkar, elinden tutup öperdi ve Babası ALLÂH’ın(c.c) Resulü (As.) kendi yerine oturtturdu.” (Ebu Davud, H. No: 5217.)

-“Bir genç, yaşlı olması sebebiyle bir ihtiyara ikram (ve hürmet) ederse, ALLÂH-u Teâlâ da, o gence yaşlılığı sırasında hürmet ve ikramda bulunacak bir kimseyi müvekkil kılar.” (40x40; 429/39,Tuhfetü’l-Ahvezî, c: 6, s: 167.)

-"Küçüklerimize merhamet etmeyen büyüklerimize saygı göstermeyen bizden değildir!" (Tirmizî, Bin, 15; Ebû Dâvûd, Edeb, 66.)

j)Bakım ve korunması:

-“Hz. Ömer: Ey ALLÂH’ın(c.c) Resulü (A.s)! Kendimizi koruruz fakat ailemizi nasıl koruyabiliriz? Diye sordu. Peygamberimiz: (s.a.v) “ALLÂH’ın(c.c) sizi yasakladığı şeylerden onları sakındırırsınız ve ALLÂH’ın(c.c)  size emrettiği şeyleri onlara emredersiniz. İşte bu, onları korumak demektir.” buyurdu. (Alûsî, Ruhu 'l-Maânî, Beyrut, c. 28, s. 156.)

-"Kimde, Üç kızın geçimini temin eder, Onları eğitir, Onlara iyi davranırsa, onu, kendi kendinin ihtiyaçlarını görür hale gelinceye kadar, rahatlayıncaya kadar bakarsa, katiyetle affedilmeyecek olan, ALLÂH-u  Zül Celale Şirk koşma olmazsa, Cennete girmeyi hak etmiş olur.” (Metealibul aliye Hadiz no. 2527.)

-"Kim ki üç veya iki tane kız çocuğu yetiştirir, güzel terbiye eder, evlendirir ve onlara iyilikte bulunursa, o’kişi için Cennet vardır" (Ebu Davud, Edep, 120, 121.)

-"Ey inananlar! Kendinizi ve ailenizi yakıtı insanlar ve taşlar olan Cehennem ateşinden koruyun!” (Sure’i Tahrim,6.)

“Bir kimse, çocukların geleceğinden sorumsuz kalarak çocuklarını Cehennem’in ebedî ateşinde yanmaya bırakıyorsa, güneşin sıcaklığından korumasında hiç bir hikmet yoktur.” (Siret Ansiklopedisi, cilt: 2, sayfa: 213.)

-"Her kim kız çocukları yüzünden bir sıkıntıya uğrar da onlara iyi bakarsa, bu çocuklar onu Cehennem ateşinden koruyan bir siper olurlar" (Buhârî, Zekât, 10, Edeb, 18; Müslim, Bin, 47 Ayrıca bk Tirmizî, bin,13.)

-“Kim Müslümanlar arasından bir yetim alarak yiyecek ve içeceğini paylaşırsa, affedilmez bir günah olan (şirk) işlememişse, Hak Teâlâ onu mutlaka Cennete koyacaktır.” (Tirmizî, Birr 14 (1918) Kütüb-i Sitte, cilt: 2, sayfa: 517 Hadis No: 180.)

k)Sorumlu olunmayan halleri:

-“Erdemlik çağına gelinceye kadar çocuktan, uyanıncaya kadar uyuyandan, sıhhat buluncaya kadar 'deli' mecnun olandan, bunların irade dışı işledikleri hatalar amel kayıtına suç olarak geçmez.” (Ebu Dâvud, Hudûd 16, /4398, 4403/ Kütüb-i Sitte, cilt: 6, sayfa: 307 Hadis no: 1658.)

*Sosyal hakları-

a) Üvey evlat ve yetimlerin himayesi:

-" ALLÂH,(c.c) evlâtlıklarınızı öz oğullarınızdan yapmadı ki; bunlar, sizin ağzınıza gelen boş sözlerdir. ALLÂH,(c.c) hakkı söyler. Doğru yolu o’ gösterir. Evlatlıkları babalarının adıyla çağırın. Bu ALLÂH Teâlâ yanında bu daha adaletlidir. Eğer babalarını bilmiyorsanız, onlar sizin din kardeşiniz ve dostlarınızdır. Yanlışlıkla “falan oğlu” diye başkasının baba adıyla çağırmanız halinde size bir günah yoktur. Fakat bunu kasıtlı olarak yaparsanız hata edersiniz. ALLÂH,(c.c) çok affedici ve çok merhametlidir." (Ahzâb, 4-5.)

-Sahabeden Ebu Hureyre (R.a) anlatıyor, ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem bana,

“Müslümanların evleri içinde, en hayırlı Ev, içeresinde kendisine iyi davranılan, kendi çocuğu gibi kol kanat gerilen, bir yetimin bulunduğu evdir, en kötüsü ise, yetime zülüm edilen evdir!” (Camiussağir no.2118.)

-“Kim üç yetimi yetiştirir, nafakasını temin ederse, sanki ömrü boyu geceleri namaz kılmış, gündüzleri Oruç tutmuş ve sabahtan akşama yalın kılıç ALLÂH,(c.c) yolunda cihat etmiş gibi sevap alır. Öyle ki, ben ve o, şu iki kardeş (parmak) gibi Cennette kardeş oluruz.” buyurdu ve şahadet parmağı ile orta parmağını birbirine yapıştırdı. (Kütüb-i Sitte, cilt: 17, sayfa: 475 Hadis No: 7095.)

-“Her kim, anadan ve babadan Yetim olan bir çocuğu, bakmak barındırmak, Müslüman olarak yetiştirmek üzere, hayata tam alışıncaya kadar, kendi kendini idareye gelinceye kadar yanına alırsa, o' kimsenin Cennete girmesi kesinleşir." (İ.Münziri Hadis no.c.5,s.169. h.6-7.) 

-Sahabeden Ebu Hureyre (R.a) anlatıyor, ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem,

“Akrabasından olsun veya yabancıdan olsun; bir yetimi himayesine alarak eğitim ve ihtiyaçlarını karşılayıp güzel yetiştiren, benim ile cennette iki parmak gibi yana, yana olacağız."  (Müslim Muhtasarı Hadis no.2682.)

b)Geleceğini sağlamak:

-“Her kim iki kız çocuğunu erginlik çağına kadar yetiştirip himaye ederse kıyamet günü o kimseyle yan yana olacağız.” buyurdu ve parmaklarını bitiştirdi. (Müslim, Birr 149; Ayrıca bkz. Tirmizî, Birr 13.)

-“Her kim üç kız çocuğunu himaye edip, büyütüp evlendirir ise, sonra da onlara ikramla iyiliklerini devam ederse o kimse cennetliktir.” (Ebû Dâvûd, Edeb 121; İbn-i Hanbel, III, 97.)

c)Evlendirmek:

Ebu Hüreyre’den gelen bir rivayette Peygamber (A.s) Efendimiz şöyle buyurmuşlardır: -“Çocuğun, babası üzerinde ki bir hakkı da, gençlik çağına gelince onu evlendirmek.”

-“Çocuk olgunluk çağı gençliğe erince babası onu evlendirsin, aksi halde çocuk günah işleyebilir, onun bu günahı da babaya ait olur.” (İbni Kayyim el-Cevziyye, s. 159.) 

-“Dindarlığını ve karakterini beğendiğiniz biri size dünür gelirse, sorumlu olduğunuz kızı onunla evlendiriniz. Eğer bunu yapmazsanız yeryüzünde büyük bir fitne terörü çıkar.” (Tirmizî’den)

-“Kızını, kötü bir kimse ile evlendiren kimse, kesinlikle ona merhametsizlik etmiş olur.” (Kenzü’l-İrfân; 345/861 ve Menâvî’den)

-“Kim erginlik çağına varan iki kızını, kendisi onların yanında olduğu müddetçe iyilik yapar evlendirip ihsanda bulunursa, bu kızlar o kimsenin mutlaka Cennetlik olmasına sebep olurlar.” (Kutub-i Sitte, cilt: 17, sayfa: 473, Hadis No: 7090.)

-“Kim, üç kız çocuğu bakıp büyütür ve onları güzel terbiye eder; onları evlendirir ve onlara ihsanda bulunursa, onun için cennet vardır.” (Seçme Hadisler; 248/79.- Ebu Dâvud’dan)

ç)Çocuğa anlayış göstermek:

-“Ey iman edenler! Gerçek şu ki, sizin yetiştiremediğiniz eşlerinizden ve çocuklarınızdan bir kısmı sizler için birer düşmandırlar. Şu halde onlardan sakının. Yine de affeder, hoş görür kusurlarını yüzlerine vurmaz ve bağışlarsanız, şayet ALLÂH,(c.c) onlara karşı sizi bağışlayıp, esirgeyendir.” (Tegabün,14.)

Resulullah (s.a.v) buyurmuştur:

-"Çocuklarınıza saygılı davranın, onlarla alay etmeyin, onlara hakaret etmeyin, aptal ve cahil gibi lakaplarla onları çağırmayın." (Hadis-i Terbiyetî, c.1, s.117; el-Kâfi, c.6, s.47.)

-"ALLÂH’ın(c.c) rahmeti, çocuklarının iyi işler de başarı kazanmasına yardımcı olan anne ve babanın üzerine olsun!"

"Bu nasıl gerçekleşebilir?" diye sorulduğunda Resülullah (s.a.v) buyurdu:

-"Çocuklarınızdan, yapabilecekleri bir işi bekleyin; güç yetiremeyecekleri şeyi onlardan istemeyin; onları kötü işlere sevk ederek günah işlemeye mecbur etmeyin; çocuğunuza yalan söylemeyin ve abes şeyler yapmayın." (el-Kâfi, c.6, s.50.)

d)Adil olmak:

- “Hak ve hukuktaki adaleti göz önünde bulundurun. Velev ki kararınız yakınlarınızın aleyhinde olsa bile…” (Süre Enam, Âyet 152.)

-“ALLÂH’tan(c.c) korkun ve çocuklarınız arasında adaleti gözetin.” (Hadis, Buhârî, Hîbe, 12-13.)

-“Bizim küçüğümüze sevgiyle merhamet etmeyen, büyüğümüzün hakkına saygı göstermeyen kimse bizden değildir. Bizleri aldatan da bizden değildir. Kendi nefsi için sevdiğini, diğer mü’minler için de sevip istemedikçe, hiç bir kul gerçek bir Mümin olamaz.” (500 Hadis; 220/346.)

-“Çocuklarınız size ihsan, hürmet ve itaatte âdil olmalarını istediğiniz gibi, siz de onlar arasında hediyede ve bağışlamada adalet ki eşitliğe riayet ediniz.” (250 Hadis; 46/51. (Taberânî’den)

Numan b. Beşir’den şöyle dediği rivayet’e göre:

-Babam, beni aldı ve Resülullah’a (A.s) götürdü ve şöyle dedi:

-“Ben, şu oğluma bir köle hediye ettim.” Resülullah sallallahu aleyhi ve sellem Efendimiz:

- “Oğullarının hepsine eşit hibede bulundun mu?” buyurdu:

 Babam:

-“Hayır” cevabını verdi. Resülullah sallallahu aleyhi ve sellem:

-“O’ hâlde, onu geri al” buyurdu. (40x40; 424/20. Müslim, c: 5, s: 65.)

-“Kimin kız çocuğu olup da, onu canına kıymaz, ona hakaret etmez ve erkek çocuğunu ona tercih etmezse ALLÂH-u Teâlâ o kimseyi Cennet’e kor.” (Seçme Hadisler; 165/49. (Ebu Davud’dan)

e)Çocuğun güvenini kazanmak:

-“İyilik etmeleri için çocuklarınıza yardımcı olun. Her anne ve Baba çocuklarının itaatsizliğine engel olabilir.”(Mecma’uz-Zevâid, c.8, s.146)

-“Kendisi çocuklarına, hukuksuz davranarak itaatsizlik ile asi olmasına neden olan Anne ve babaya ALLÂH,(c.c) belasını versin." (Mekarim’ul-Ahlâk, s.518.)

f) Öz ve yetim çocuğun mirası:

Yüce Hak Teâlâ Furkan’ında buyurur ki:

-"Çocuklarınız hakkında ALLÂH,(cc.) size şunu emrediyor: Erkek çocuğa iki Kız hissesi vardır. Çocukların hepsi kız ise ve ikiden daha çok ise, mirasın üçte ikisi o’ vakit kızlarındır. Sadece bir Kız çocuk ise, mirasın yarısı ona aittir. Ölenin çocuğu varsa, ölenin büyük Anne ve Babasından her birine mirastan altıda bir hisse vardır. Ölenin çocuğu olmaz da, sadece kendi Anne ve babası ona mirasçı olursa, annenin hissesi üçte birdir. Ölenin kardeşleri de varsa, annenin hissesi o’ vakit altıda bir’e düşmüş olur. Lakin bu hüküm, ölenin yaptığı vasiyetin yerine getirilmesinden ve borçların ödenmesinden sonra, arta kalan mal içindir. Anne ve Baba ileriki zaman da evlâtlarınızdan hangisinin size daha faydalı veya hayırsız olacağını siz bilemezsiniz; bu şekildeki hisse dağıtımı şüphesiz ALLÂH,(cc.) size kararını kesin farz la bildirilmiştir! ALLÂH(cc.) ise, her şeyi gereğince bilir ve her şeyi usulünce yerli yerin de hikmetle yapandır.” (Nisa,11.)

-“Öksüzler büyüyünce, kendi başlarının çaresine bakacak olgunluğa geldiklerini anladığınız da, onların mal varlıklarını kendilerine teslim edin! Onlar büyüdükten sonra, “bu malları benim elimden alırlar” diye, öksüzlerin malını yemeyin! Şayet zengin olan ebe beyin, onların mallarına tenezzül etmesin. Fakir olanlarda, ihtiyacı kadar israf etmeden geçimlerinde harcasın! Mallarını geri vereceğiniz zaman, yanlarında şahitler bulundurarak onlara geri iade edin. Hesap sorucu olarak ALLÂH,(cc.) herkese yeter! (Nisa,6.)

-“Eğer miras bölüşümü sırasında, hak sahibi olmayan fakir akrabalar ve diğer yetim yoksullar yanınızda hazır bulunursa, onlara da bir miktar verin ve onlarında az, çok gönüllerini razı edecek hoş sözler söyleyiniz! (Nisa,8.)

Resülullah (A.s) buyururlar ki:

-"İki farklı dine mensup olanlar birbirine mirasçı olamaz." (Ebû Dâvud, Ferâiz, 10; Tîrmizî, Ferâiz, 16; Ibn Mace, Ferâiz, 6; Dârîmî, Ferâiz, 29; Ahmed b. Hanbel, II, 187, 195.)
-“ALLÂH-u Teâlâ, her hak sahibine hakkını vermiştir. Dikkat ediniz, vâris sahibine vasiyet gerekmez!” (250 Hadis; 100/126. Buhârî- Müslim)

-"Varis sahiplerine miras bırakınız ki; başkalarına muhtaç olmasınlar." (Buhari, Sad bin Ebu Vakkas'tan)

-"İki farklı dine mensup olanlar birbirine mirasçı olamaz." (Ebû Dâvud, Ferâiz, 10; Tîrmizî, Ferâiz, 16; Ibn Mace, Ferâiz, 6; Dârîmî, Ferâiz, 29; Ahmed b. Hanbel, II, 187, 195).

-“Haksızlıkla başkasının veya yetimlerin mallarını gaspla yiyen, Cennete giremez!" (Ebu Hureyre, Ramuz el-Hadis no.c,1.s,69.h,4.)

-"İnsanı helâk eden şu yedi şeyden kaçının. Onlar nelerdir ya Resulullah dediler. Bunun üzerine: - ALLÂH’a(cc.) şirk koşmak -Sihir - ALLÂH’ın(c.c) haram kıldığı cana kıymak -Faiz yemek -Yetim malı yemek -Savaştan kaçmak -Suçsuz ve namuslu Mümin kadınlara iftirada bulunmak” buyurdu. (Buhârî, Vasâyâ, 23, Tıbb, 48; Müslim, Îmân, 144.)

g)Gayri meşru çocuğun durumu:

-"Her hangi bir erkek, emrinin altında veya başka hür bir kadınla zina ederse, doğacak çocuk zina çocuğu olur. Kadın ve doğan çocukta mirasçı olamaz; ancak o’ çocuk kadın tarafına aittir!"  (Ahmed bin Hanbel, II, 216, Ebu Dâvud, Ferâiz, 9; İbn Mâce, Ferâiz, 14; Darimî, Ferâiz, 45; eş'-Şevkânî, Neylü'l-Evtâr, VI/66.)

-"Gayri meşru ilişkiden dünyaya gelen bir çocuk, anne ve babasının hatasından dolayı o’ çocuk onlar için “piç” diye suçlanamaz! Buyurmuştur. (Hâkim, Müstedrek; Beyhakî, Sünen X/59; Münâvi V/372.)
-"Herhangi bir kadın bir topluluğa onlardan olmayan bir kimseyi sokarsa, ALLÂH’tan(c.c) bir yardım görmez ve ALLÂH Teâlâ onu cennetine sokmayacaktır. Yine bir erkek yüzüne bakarak bir çocuğu inkâr ederse, ALLÂH,(cc.) ondan yüz çevirir ve onu kıyamet gününde öncekilerin ve sonrakilerin huzurunda rezil ve rüsvay eder (Ebû Dâvud Talâk, 29; Dârimî, Nikâh, 42; Nesâî, Talâk, 47).
-"Müslüman kâfire, kâfir de müslümana mirasçı olamaz" (Buhârî, Hacc, 44, Meğâzî, 48, Ferâiz, 26; Müslim, Ferâiz, I ; Ebû Dâvud, Ferâiz, 10; Tirmizî, Ferâiz, 15.)
-"Hz. Peygamber (As.) liânla nesebi reddedilen (Zina kar) çocuğun mirasını anneye ve ondan sonra annenin hısımlarına bağlamıştır" (bk. Buhârî, Ferâiz, 17; Ebû Dâvud, Ferâiz, 9; Dârimî, Ferâiz, 24.)

*Çocuğun özetle temel hakları-

1-Nesebin olan genetik sağlığındaki temizlik,

2-Yaşam hakkı tanınması,

3-Şahsına değer verip, iyi bir isim verilmesi,

4-Sağlığı için ana sütü ve korunup desteklenmesi,

5-Yatak ve odasının ayrı olması,

6-Güvenli bir gelecek sağlanması,

7-Dini ve milli ahlak ile iyi yetişmesi,

8-Genel eğitim, öğretim, spor ve savunma, mesleki iş teknikleri öğrenmesi,

9-Kız, Erkek ayrımı veya bir nedenle fark gözetmeden eşitlikte adil davranmak,

10-Çocuklar için harcanan maddi imkânları meşru helal yollarla kazanılması.

11-Hakkı olan mirasını ‘üveyde olsa’ verilmesidir.

*Her bireyin sorumluluğu:

“-Ey insanlar, Rabbinize sığının, emirlerine yapışın, günahlardan arınıp, azaptan korunun. Babanın evlâdı adına bir bedel ödeyemeyeceği, onu kurtaramayacağı, evlâdın babası adına bir bedel ödeyemeyeceği, onu kurtaramayacağı günden endişe duyun. ALLÂH’ın(cc.) vaadi doğrudur, haktır. Dünya hayatı sizi aldatmasın, şeytan ve hilekâr insanlar, ALLÂH’ı(cc.) öne sürerek, onun adına sizi kandırmasın.” (Lokman,33.)

-“Hepiniz çoban ve muhafızsınız; mahiyetinizde bulunanların hukukundan sorumlusunuz. İş başındakiler de muhafızdır, memurlarından sorumludur. Erkek, aile fertlerinin çobanıdır ve onlardan sorumludur. Kadın da kocasının evinde bir muhafızdır; o da, ondan sorumludur. Hizmetçi muhafızdır, o da efendisinin malından sorumludur. Ve öyle ki, hepiniz görevlisiniz; emrinizin altındakilerden sorumlusunuz.” (Riyazü’s-Sâlihîn; c: 1, S: 337, H. No: 298.)

*Faziletli nesiller yetiştirmenin uhrevi önemi:

Bir Hadisi-i şerifte rivayet olunur ki:

-“Kişinin Cennet’te derecesi yükselir. 

Adamcağız:

- “Bu nereden geldi? Diye sorar.” 

Kendisine:

- “Çocuğunun senin için istiğfar etmesinden” denir.” (Seçme Hadisler; 162/43 (İbni Mâce’den)

-“ALLÂH,(c.c) yolunda sarf ettiğin para, bir köle azat etmek üzere sarf ettiğin para, bir miskine yardım ettiğin hizmet, aile etrafına sarf ettiğin bedeni ve mali emeğin... Bunlara sevap bakımından en değerlisi, kendi ailendekilere sarf ettiğin yardımlardır.” (250 Hadis; 125/157, Müslim’den)

-“Hanımına yedirdiğin yemek senin için bir sadakadır. Çocuğuna yedirdiğin yemek senin için bir sadakadır. Hizmetçine yedirdiğin yemek senin için bir sadakadır. Kendi nefsine yemek yedirmen de senin için bir sadakadır.” (Ahmed İbni Hanbel ve Tirmizî’den)

-“Her kim kız çocuklarını yetiştirme yüzünden bir sıkıntıya uğrar da onlara iyi bakarsa, bu çocuklar, onu cehennem ateşinden koruyan bir siper olur.” (Buhârî, Zekât 10, Edeb 18; Müslim, Birr 147; Ayrıca bkz. Tirmizî, Birr 13.)

-“Kişinin öldükten sonra geride bıraktığı şeylerin en hayırlısı, kendisine dua eden faziletli Müslüman dürüst bir evlât, sevabı kendisine ulaşan ‘sadaka-i cariye’, kendisinden sonra halkın amel ettiği bir ilimdir.” (Müslim, Vasiyet, 14; Tirmizî, Ahkâm, 36.)

 -“İnsan ölünce kendisinden ameli kesilmiş olur. Ancak bundan üç şey müstesnadır:

 1-Sadaka-i cariye’ başkaların hizmet vakıf imar eseri,

 2-Kendisinden faydalanan ilmi,

 3-Kendisine dua eden hayırlı evlat.” (500 Hadis; s. 45-67. Müslim’den)

*Ahiretlik olan çocuklar:

-"Müminlerin ölen küçük çocukları cennette emniyettedir. Kıyamet günü baba ve annesine teslim edilinceye kadar bakımlarını Hz. Peygamber İbrahim’in (A.s)  eşi Sera hanım yanlarına himaye almıştır." (Hadis, Müsned)

-“Sizin küçükleriniz (Müslümanların küçükken ölen çocukları) Cennet ehlinin de küçükleridir. Onlardan birisi babasına gelerek onun elbisesini tutar ve Hak Teâlâ, Ana, babasını bağışlayıp cennete sokuncaya kadar onu bırakmaz.” (Ebu Hüreyre R.a)

-“Kıyamet gününde Müslümanların on iki yaşına kadar olan çocukları arşın altındadırlar. Şefaat ederler ve şefaatleri kabul olunur. On üç yaşına ulaşanların ise, lehine yahut aleyhinedir. Yani bulûğa erenler hesap verirler." (Ebu Ümame R.a)

-"Müslümanlardan bir kimsenin üç çocuğu ölürse, umarım ki, ona çok az miktar Cehennem ateşi dokunur." (Ebu Hüreyre R.a)

*İdeal Çocuk nasıl yetişmeli:

1-Mahreminde olan soy temizliğini sağlanmalı,

2-Engelli de olsa, yaşam hakkı tanınmalı,

3-Şahsına saygı değer iyi bir isim verilmeli,

4-Sağlığı için süt emme ve korunup bakılmalı,

5-Yatak odası 3-5 yaşından iken ayrılmalı,

6-Yarına ‘imkânlar oranın da’ güvenli dünya ve Âhiret gelecek sağlanmalı,

7-İyi bir ortamla dini, milli ahlaki eğitim verilmeli,

8-Temel eğitim, öğretim, spor ve savunma, mesleki iş teknikleri öğrenmeli,

9-Davranış alışkanlıklarında ki hataları başkasının yanında yüze vurmamalı,

10-Riyakâr olmaması için, başkaların yanında çocuğu şımartmamalı,

11-Karı, kocadan birisi çocuğu azarlarken diğeri ona arka çıkmamalı ki; hatasını bilsin,

12-Çocuğa, ceza ve ödüllenirken ölçeği dengeli tutmalı; ya arsız olur, ya da korkak olur, 

13-Kusurlarını kabullenmeyi öğretilmeli; kusurlarını bilip yapmamaya çalışması hayatta başarılı olmasına sebep olur.

14-Hayatta, iyi ve kötüyü, hayır ve şer’i, zarar ve kar’ın farkını küçük örneklerle yaşatarak açıklanıp bilinçlendirilmeli, 

15-Başarılarını severek takdir edilmeli ve her başarısına bir hediye ile ödüllendirmemeli,

16-Başkalarını kopyacı olarak değil de; kendi çabasıyla iş yapmaya yönetilmeli,

17-Başladığı bir işin takibini yapmalıyız ki; kendine değer verildiğini bilmeli, 

18-Yalancık ve hilekârlık hırsızlık gibi yüz kızartıcı huyları alıştırmamalı,

19-Hatalarını başa kakarak "sen Adam olamazsın, senden bir şey olmaz" gibi çocuk dışlanmamalı; kendine güveni kaybetmemeli,

20-Kötü lakap verilmemeli; kendini verilen unvanın kahramanı olmaya çalışır

21-Çocuk bir şey anlatırken biz onu dinlemeliyiz ve birileri bir şey anlatırken kendisi dinlemesini bilmeli,

22-Edepsiz söz ve davranışlarla onlara kötü örnek olunmamalı,

23-Efendiliği, dürüstlüğü kendine ilke kabullenmeli,

24-Toplum ortamında ki örf ve adetleri kendine anlam bulacağı şekil öğretilmeli,

25-İnatçı hallerinde, üstüne varılmamalı; daha sonra yanlış yaptığını uygunca anlatılmalı,

26-Kardeşler arasında Kız, Erkek ayırmaksızın her paylaşım konusunda adil davranılmalı, birlerin bir konuda önceliği varsa, izah ederek nedeni anlatılmalı,

27-Menfaat fırsatçılığı yerine, insanlık değerlerinin maddeyle pazarlanmayacağının bilmeli, 

28-Çocuklar için harcanan maddi imkânları meşru helal yollardan ihtiyaçlar kazanılmalı.

29-Her dileğini yerine getirilmemeli; sahip olduğu imkânların değerini anlamalı,

30-Karı ve koca çocukların yanında şiddetli kavga etmemeli,

31-Yaratıcının yaratığı insanlar başta olmak üzere her varlığa karşı sevgi ve saygılı olmasını anlatıp öğretilmeli,

32-Başkaları ile paylaşma da nelerin paylaşıla bileceğini bilinçlendirilmeli,  

33-Toplumda ne ezilsin, ne de başkaların zulmüne boyun eğmemeli,

35-Biz birine şahsi olarak kırgınsak eğer, çocuğumuzu da ona düşman etmemeliyiz.

*Çocuklarımız bize bir imtihandır:

Nitekim her şeyin tek sahibi buyururlar ki;
“-Biliniz ki, dünya hayatı, ancak bir oyun, eğlence, bir süs, bir ihtişam ve aranızda övünme vesilesi ve çok mal ve evlât sahibi olma yarışından, isteğinden ibarettir. Tıpkı, bitirdiği ekinleri çiftçinin hoşuna giden, toprağı suya doyuran yağmura benzer. Sonra o ekinler coşar, gürleşir. Daha sonra onların sapsarı olduğunu görürsün. Sonra onlar tarlada çerçöp haline gelir. Âhirette, ebedî yurtta da dehşetli bir azap vardır. ALLÂH,(c.c) tarafından bağışlanma, O’nun rızası ve rızasına ulaşma mertebesi de vardır. Dünya hayatı sadece aldatıcı bir zevkten ibarettir.” (Sure Hadid, 20.)
“-Kıyamet günü yakınlarınız ve çocuklarınız size fayda vermezler. Çünkü ALLÂH,(c.c) aranızı ayırır. ALLÂH,(c.c) yaptıklarınızı görendir.” (Mümtehinne,3.)
“-Biliniz ki, mallarınız ve çocuklarınız birer imtihan sebebidir ve büyük faydalı mükâfat ALLÂH’ın(c.c) katındadır.” (Enfal,28.)
“-Doğrusu mallarınız ve çocuklarınız sizin için bir imtihandır. Büyük mükâfat ise ALLÂH’ın(c.c) yanındadır.” (Tegabün,15.)
“-Ey iman edenler! Mallarınız ve çocuklarınız sizi ALLÂH’ı(c.c) anmaktan meşgul edip alıkoymasın. Kim böyle yaparsa, işte onlar zarara uğrayanlardır.” (Münafkun,9.)

-Şüphesiz Âziz olan, ALLÂH(c.c) ve Resulü (A.s) en doğrusunu, güzelini bilip söyleyenlerdir.  

***

Çocuklarımızın okulu yaşadığımız toplumun sanal ve yerleşim alanlarında ki gerçek sokaklar olursa, başıboş içi küflü, ruhsuz acayip bir varlık haline gelmesi kaçınılmaz sonuçları olur; Maza-ALLÂH…

“Nitekim ALLÂH’ın(c.c) Resulü Sallallahu Aleyhi ve Sellem buyurduğu gibi: -“Hepiniz kendi çevrenizden sorumlusunuz. Mesela, Devlet reisi de bir çobandır ve sürüsünden sorumludur. Erkek ailesinin çobanıdır ve sürüsünden sorumludur. Kadın kocasının evinin çobanıdır ve sürüsünden sorumludur. İşçi patronunun malının bekçisidir; o da işyerinden sorumludur. Netice itibariyle hepiniz çobansız ve güttüğünüz sürüden sorumlunuz.” (Riyazü’s-Salihin) “

Müslümanlıkta:  “Nemelazımcılığın” asla yeri yoktur; Müslüman: Elinden, dilinden, ırzından emin olunan ve iyiliği tavsiye edip, kötülüğe karşı mücadele edendir. 

“Ne yapalım kardeşim herkesin çocukları böyle; bizimkide onlardan bir farkı yok” diyerek serzeniş edersek, bu aczi yetimizin faturasını bireyden devlete ve tâ dünyaya kadar uzanan zararını birlikte çekeriz!

Âlemlerin Rabbinin yeryüzündeki benim varlığımı en güzel biçimde temsil eden âdemoğlu ‘Halifem’ diye öğündüğü sorumlu her birimiz bire Aziz varlıklarız. Hele birde Müslüman kimliğini taşıyorsak dünyaya örnek nesiller yetiştirmeliyiz.

-Yüce Rabbimiz…
Birbirini seven, birbirine anlayışla yaklaşan çevresine huzur ve refah veren bir aile hayatı kurmayı gençlerimize nasip etsin. ALLÂH -u Teâlâ aile hayatı kurmuş olanlara da ayrılık göstermesin.
Evimize, yurdumuza devletimize ve tüm insanlığa hayırlı, güzel faydalı ve sağlığında başarılı evlatlar yetiştirmeyi herkese gönlünce nasip etsin.
Amin...
19.2.2018

Müellifi: Aydın Suyak

https://asuyak.wordpress.com/2018/02/20/1166/

Müellifi: Aydın Suyak