Görgü Kuralların da Esnemek Nedir?

*Beynin en iyi performansını gösterebilmesi için belirli bir sıcaklıkta tutulması gerekir. Ve esnemek tıpkı bir radyotör gibi beyindeki fazla ısının atılmasını sağlıyor. Bu konuda deneyler yapan ve esneme sonrası insanların beyninde soğuma olduğunu ispatlayan Andrew C. Gallup, bu teoremi basit olarak şu şekilde anlatıyor;

Esnemeye başladığımızda, çene ve boyun kaslarındaki kasılma boyuna, yüze ve kafaya giden kan miktarını arttırır,
Esneme sırasında aldığımız derin nefes beyin-omurilik sıvısını ve beyindeki kanı aşağı yönlü akmaya zorlar,
Ağzımızdaki hava da bu sıvıları soğutur.

Tüm bunlar tıpkı bir radyotör gibi işlev görüp beyindeki sıcak kanı alır yerine soğuk kan gitmesini sağlar. Bu sayede beyin soğutulmuş olur. ‘’

Gallup’un teoremi, paraşütçülerin, atletlerin stresli bir olay karşısında neden esnediklerini açıklamaktadır. Bu teoremi desteklemek için Gallup kişileri burnundan nefes almaya zorlamış, kafalarına sıcak uygulamış ve tüm bunlar sonucunda kişilerin esnemeye meyili artmıştır. Aynı şekilde kronik olarak esneyen kişilerin kafasına soğuk uygulandığında esneme semptomları azalmıştır.

Esnemenin birçok sebebi olabilir fakat genellikle cansıkıntısı veya yorgunluk nedeniyle ortaya çıkar. Önceden daha fazla oksijeneihtiyaç duyduğumuz için esnediğimiz düşünülse de bu teori çürütülmüştür. Herkesgün içinde esner ama aşırı miktarlara çıkarsa ciddi bir tıbbi durumu işaretediyor olabilir. Altta yatan bir durum olup olmadığını öğrenmek için doktoradanışılması tavsiye edilir.

-Esnemek vücudun yorgunluğa verdiği doğal bir tepkidir. Ancakçok sık oluyorsa bir uyku bozukluğunun belirtisi olabilir. Bunların arasındainsomnia, uyku apnesi ve narkolepsi yer alır. Bu hastalıklar derin ve huzurlubir gece uykusu uyumanızı engeller ve gün içinde yorgun olur, odaklanmaktasorun yaşarsınız. Uyku apnesi ve narkolepsi gibi durumların varlığını farketmeyebilirsiniz. Gün içinde yorgunluk ve aşırı esnemeden başka bir belirtiolmayabilir. Günlük aktiviteleri engelleyen kronik yorgunluk doktorunuzla görüşülmelidir.

Eğer kan pompalanması ve beyninize taşıdığı oksijenyeterince azalırsa senkop denilen bayılma durumları ortaya çıkabilir. Bu uzunsüre ayakta durduğunuzda, aniden ayağa kalktığınızda, stresli olduğunuzda veyaiyi hissetmediğinizde görülebilen geçici bir durum olabilir. Fakat aynı zamandabir kalp hastalığının işareti de olabilir. Yüksek veya düşük tansiyon, kalpritmi bozuklukları da beyne kan akışını azaltabilir. Her durumda beyinyeterince oksijen alamaz ve aşırı esnemenin de aralarında bulunduğu belirtilergelişir. Normalden daha sık esniyorsanız ve baş dönmesi yaşıyorsanızdoktorunuzla görüşebilirsiniz.

Aort diseksiyonu aortta (ana atardamarda) bir yırtıktır. Budamar kalpten kanı dışarı taşıyan ana damardır. Irsi olabilir veya yüksektansiyon koroner arter hastalığı gibi durumlarda ortaya çıkabilir. Aortdiseksiyonu yorgunluk ve nefes nefese kalmak gibi belirtiler verebilir. Bunlarda aşırı esnemeyi artırır. Eğer esnemeye nefes almada zorluk, terleme, nabızdaanormallikler göğüs ağrısı eşlik ediyorsa bu hastalıktan şüphelenebilirsiniz.

-Esnemenin şeytandan olması, şeytanın bunu sevmesindendir. Çünkü, şeytan insana gaflet veren, hayrını azaltan, namazını kesen her şeyi sever. Ayrıca, esneme umumiyetle çok yemekten hâsıl olan bir hâlettir. Çok yeme de şeytan işidir. 
Türbüştî şu açıklamayı sunar: 
"Bunun şeytana nisbeti, şeytanın, kulun Allah'ın önünde duyacağı huzur ve kendinden geçercesine yapacağı mürâcaattan alacağı zevk gibi mendub şeyler arasına girmeyi sevmesindendir."

-Esneme ve çok yedikten sonraki rehavet hâli tembelliğe, ağırlığa ve ibadetlerden kesilmeye sebeptir. Bunun için esnemek şeytana nispet edilmiştir. 
(Şir’a şerhi)

Namazda ve namaz dışında, ağzını açarak esnemek mekruhtur. Esnemek midenin dolu olmasından ve bedenin ağırlaşmasından meydana gelir. Dudağı ısırarak mani olmaya çalışmalıdır. Böyle yapamayan, namazda kıyamdayken sağ elin; diğer rükünlerde ve namaz dışında ise sol elin arkasıyla ağzını kapatmalıdır.

Üç hadis-i şerif meali:

(Allahü teâlâ esnemeyi sevmez.) [Buhari]

(Esnerken ağzınızı kapatın.) [Müslim]

(Esnemek şeytandandır.) [Buhari]

Her esneme şeytandan değildir. Yorgunluk, uykusuzluk gibi hallerde de sinirsel esnemeler olur. Peygamberler esnemekten mahfuzdur.

İbni Âbidin hazretleri buyuruyor ki: Esnemeyi def etmenin çaresi, peygamberlerin hiç esnemediklerini hatırlamak ve hemen salevat-ı şerife getirmektir. Kuduri “rahmetullahi aleyh”, (Biz bunu defalarca tecrübe ettik ve doğruluğunu gördük) buyuruyor. Biz de tecrübe ettik ve doğru olduğunu gördük. 
(Redd-ül-muhtar)

***
Geğirmek?
Geğirmek çok yemenin alametidir.
Hastalık hariç, çok yemeyen geğirmez. 
Peygamber efendimiz, çok yiyip çok geğiren birine, (Yanımızda öyle geğirme!
Çünkü bu dünyada çok tok olan, âhirette çok açlık çeker) buyurdu. 
(Tirmizî, İbni Mace)

Düzenleme
(Aydın Suyak)